Zasady wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku krajowym wyrobów budowlanych, określa Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1570) oraz przepisy wykonawcze do tej Ustawy. Zgodnie z art. 5 ust. 1 tej Ustawy, wyrób budowlany objęty normą zharmonizowaną lub zgodny z wydaną dla niego europejską oceną techniczną może być wprowadzony do obrotu lub udostępniony na rynku krajowym wyłącznie zgodnie z przepisami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego Dyrektywę Rady 89/106/EWG. Wyroby budowlane wprowadzane do obrotu lub udostępniane na rynku krajowym zgodnie z tym Rozporządzeniem podlegają obowiązkowi oznakowania CE. Należy przy tym zaznaczyć, że przepisy Rozporządzenia nie nakładają na producentów obowiązku uzyskiwania dla wyrobów budowlanych, dla których nie ustanowiono normy zharmonizowanej, europejskich ocen technicznych. Jest to każdorazowo decyzja samego producenta.
Dla każdego wyrobu budowlanego objętego normą zharmonizowaną lub dla którego wydana została europejska ocena techniczna oznakowanie CE jest jedynym oznakowaniem potwierdzającym zgodność wyrobu budowlanego z deklarowanymi właściwościami użytkowymi w odniesieniu do jego zasadniczych charakterystyk, objętych tą normą zharmonizowaną lub europejską oceną techniczną. Powyższe oznacza, że obowiązujące przepisy prawa nie umożliwiają producentowi oznaczenia wyrobu budowlanego jednocześnie oznakowaniem CE i znakiem budowlanym.
Jeżeli wyrób budowlany nie jest objęty normą zharmonizowaną i nie została wydana dla tego wyrobu europejska ocena techniczna, co oznacza, że nie mają do niego zastosowania przepisy Rozporządzenia nr 305/2011, to taki wyrób budowlany może być wprowadzony do obrotu lub udostępniony na rynku krajowym, jeżeli został, zgodnie z art. 5 ust. 2 Ustawy o wyrobach budowlanych, oznakowany znakiem budowlanym.
Oznakowanie znakiem budowlanym może być umieszczone wyłącznie na wyrobie budowlanym, dla którego producent sporządził krajową deklarację właściwości użytkowych. Jednocześnie, w upoważnieniu do wydania przepisów wykonawczych dotyczących deklarowania właściwości użytkowych (art. 8 ust. 8 ustawy), minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa został upoważniony do określenia grup wyrobów budowlanych objętych obowiązkiem sporządzania krajowej deklaracji właściwości użytkowych. Wskazane w ramach powyższego upoważnienia grupy wyrobów budowlanych określają jednocześnie zakres przedmiotowy regulacji zawartej w ww. art. 5 ust. 2 ustawy o wyrobach budowlanych. A zatem wyroby budowlane, wskazane w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 8 ust. 8 ustawy, są wprowadzane do obrotu lub udostępniane na rynku krajowym po ich oznakowaniu znakiem budowlanym.
Jednocześnie, możliwe jest wprowadzenie do obrotu wyrobu budowlanego w oparciu o art. 5 ust. 3 ustawy o wyrobach budowlanych, który wyraża tzw. zasadę wzajemnego uznawania, o której jest mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 764/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającym procedury dotyczące stosowania niektórych krajowych przepisów technicznych do produktów wprowadzonych legalnie do obrotu w innym państwie członkowskim oraz uchylającym decyzję nr 3052/95/WE (Dz. Urz. UE L 218 z 13.08.2008, str. 21). Zasada wzajemnego uznawania wynikająca z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich jest jednym ze sposobów zapewniania swobodnego przepływu towarów w ramach rynku wewnętrznego. Wzajemne uznawanie dotyczy produktów, które nie podlegają środkom harmonizującym na szczeblu Wspólnoty (tj. odrębnym uregulowaniom ustanowionym na poziomie Wspólnoty), lub aspektów produktu nieobjętych zakresem zastosowania takich przepisów. Zgodnie z tą zasadą państwo członkowskie nie może zakazać sprzedaży na swoim terytorium produktów, które zostały wprowadzone legalnie do obrotu w innym państwie członkowskim, nawet jeśli te produkty zostały wytworzone zgodnie z przepisami technicznymi innymi niż przepisy, które dotyczą produktów krajowych. Jedynymi wyjątkami od tej zasady są ograniczenia proporcjonalne do wyznaczonego celu i uzasadnione względami określonymi w art. 30 Traktatu lub innymi nadrzędnymi względami interesu publicznego.
Zgodnie z ww. art. 5 ust. 3 ustawy o wyrobach budowlanych, wyrób budowlany nieobjęty zakresem przedmiotowym zharmonizowanych specyfikacji technicznych, o których mowa w art. 2 pkt 10 rozporządzenia Nr 305/2011, może być udostępniany na rynku krajowym, jeżeli został legalnie wprowadzony do obrotu w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Turcji, a jego właściwości użytkowe umożliwiają spełnienie podstawowych wymagań przez obiekty budowlane zaprojektowane i budowane w sposób określony w przepisach techniczno-budowlanych oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej. Wraz z wyrobem budowlanym udostępnianym na rynku krajowym dostarcza się informacje o jego właściwościach użytkowych oznaczonych zgodnie z przepisami państwa, w którym wyrób budowlany został wprowadzony do obrotu, instrukcje stosowania, instrukcje obsługi oraz informacje dotyczące zagrożenia dla zdrowia bezpieczeństwa, jakie ten wyrób stwarza podczas stosowania i użytkowania.
Wyroby takie nie podlegają obowiązkowi oznakowania znakiem budowlanym, do którego odnoszą się przepisy art. 5 ust. 2 oraz art. 8 ust. 8 ustawy o wyrobach budowlanych.
Zatem w sytuacji, gdy wyrób budowlany nieobjęty zakresem przedmiotowym zharmonizowanych specyfikacji technicznych został legalnie wprowadzony do obrotu w innym państwie członkowskim, może być udostępniony na rynku krajowym, jeżeli jego właściwości użytkowe umożliwiają spełnienie podstawowych wymagań przez obiekty budowlane zaprojektowane i budowane w sposób określony w przepisach techniczno- budowlanych oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej i gdy spełnione są pozostałe wymagania wynikające z art. 5 ust. 3 ustawy o wyrobach budowlanych.
Podkreślić należy, że dostarczane wraz z takim wyrobem ww. informacje i instrukcje powinny być sporządzone w języku polskim, co wynika m.in. z przepisów art. 7 ust. 3 i art. 7a ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. z 2011 r. Nr 43, poz. 224, z późn. zm.).
Zasady ogólne wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku