Zawiadomienie o zakończeniu budowy – Budowlane ABC – Ministerstwo Rozwoju i Technologii

Sprawę możesz załatwić w urzędzie właściwym ze względu na lokalizację obiektu osobiście lub listownie. Istnieje również możliwość załatwienia sprawy częściowo elektronicznie poprzez Elektroniczną skrzynkę podawczą ePUAP.

Zawiadomienie o zakończeniu budowy złóż, jeśli zakończyłeś budowę:

• obiektu budowlanego wybudowanego na podstawie pozwolenia na budowę
• poniżej wymienionego obiektu budowlanego, który zrealizowałeś na podstawie zgłoszenia budowy z projektem budowlanym:
  • wolno stojący budynek mieszkalny jednorodzinny, którego obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których został zaprojektowany
  • sieć: wodociągowa, kanalizacyjna, cieplna, oraz elektroenergetyczna obejmująca napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV, gazowa o ciśnieniu roboczym nie wyższym niż 0,5 MPa. .

Zawiadomienie o zakończeniu budowy złóż także, jeśli wykonałeś obowiązek wykonania określonych robót budowlanych nałożony w decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Czasami nadzór budowlany nakazuje w takim pozwoleniu wykonanie pewnych robót budowlanych. Z tym, że w takim przypadku możesz już użytkować obiekt budowlany.

Rozpoczęcie użytkowania obiektu przed wykonaniem wszystkich robót (tzw. odbiór częściowy).

Jeśli twoja inwestycja wymaga zawiadomienia o zakończeniu budowy, ale chcesz przystąpić do użytkowania obiektu budowlanego przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych, to musisz uzyskać decyzję o pozwoleniu na użytkowanie. Jest to tzw. odbiór częściowy.

Pozwolenie na użytkowanie zamiast zawiadomienia o zakończeniu budowy

Jeśli chcesz, to możesz złożyć wniosek o pozwolenie na użytkowanie zamiast zawiadomienia o zakończeniu budowy. Nie musisz podawać powodu swojej decyzji.

Zanim złożysz zawiadomienie o zakończeniu budowy

Jeśli projekt budowlany obiektu budowlanego wymagał uzgodnienia pod względem ochrony przeciwpożarowej lub wymagań higienicznych i zdrowotnych, to przed złożeniem zawiadomienia do nadzoru budowlanego, zawiadom o zakończeniu budowy i zamiarze przystąpienia do użytkowania:

• Państwową Inspekcję Sanitarną,
• Państwową Straż Pożarną.

Służby te powinny zająć stanowisko w sprawie zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym. Jeśli nie zrobią tego w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, uznaj to za brak sprzeciwu lub uwag. Sporządź oświadczenia o braku sprzeciwu lub uwag ze strony Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz Państwowej Straży Pożarnej. Dołącz je do zawiadomienia o zakończeniu budowy.

Kara za użytkowanie obiektu bez zawiadomienia o zakończeniu budowy

Grozi ci kara, jeśli przystąpiłeś do użytkowania obiektu budowlanego bez przyjętego „milczącą zgodą” zawiadomienia o zakończeniu budowy. Wymierza ją nadzór budowlany. Kara stanowi iloczyn dziesięciokrotnie podwyższonej stawki opłaty (s = 500 zł), współczynnika kategorii obiektu budowlanego (k) i współczynnika wielkości obiektu budowlanego (w). Kategorię obiektów, współczynnik kategorii obiektu oraz współczynnik wielkości obiektu znajdziesz w załączniku do ustawy Prawo budowlane.

W większości przypadków nie płacisz opłaty skarbowej za zawiadomienie o zakończeniu budowy. 
Wyjątkiem są poniżej wymienione inwestycje, dla których przy składaniu zawiadomienia zapłacisz opłatę skarbową:

• warsztat rzemieślniczy, stacja obsługi pojazdów, myjnia samochodowa, garaż do pięciu stanowisk włącznie, plac składowy, postojowy i parking, oraz obiekty magazynowe będące budynkami składowymi, chłodniami, hangarami i wiatami – przeznaczone na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza i leśna . Wysokość zależy od rodzaju i powierzchni użytkowej oddawanej do użytkowania inwestycji: 0,25 zł za każdy m² powierzchni użytkowej – jednak nie więcej niż 134,75 zł,
• place składowe, postojowe i parkingi oraz obiekty magazynowe będące budynkami składowymi, chłodniami, hangarami i wiatami – służące celom gospodarczym w gospodarstwie rolnym – 3,50 zł;
• budynki kolejowe, takie jak: nastawnie, podstacje trakcyjne, lokomotywownie, wagonownie, strażnice przejazdowe i myjnie taboru kolejowego – 12 zł;
• stawy rybne – 28 zł.

Zwróć uwagę, że opłata za zawiadomienie o zakończeniu budowy stanowi 25% stawki opłaty za wydanie pozwolenia na budowę dla wyżej wymienionych obiektów.

Jeśli nadzór budowlany wyda ci decyzję o sprzeciwie wobec zawiadomienia o zakończenia budowy to możesz złożyć wniosek o zwrot zapłaconej opłaty skarbowej.

Nie płacisz za zawiadomienie o zakończeniu budowy obiektu budowlanego, który został zniszczony lub uszkodzony wskutek działalności spowodowanej ruchem zakładu górniczego lub klęsk żywiołowych. Ponadto opłaty skarbowej nie płacą inwestorzy, którzy są jednostką budżetową lub samorządową.

Jeżeli reprezentuje cię pełnomocnik to dołącz pełnomocnictwo – wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej za jego udzielenie. Opłata wynosi 17 zł. Nie zapłacisz za pełnomocnictwo udzielane mężowi, żonie, dzieciom, rodzicom lub rodzeństwu.

Zawiadomienie o zakończeniu budowy złóż zanim zaczniesz użytkować obiekt budowlany. Zrób to odpowiednio wcześniej, gdyż nadzór budowlany ma 14 dni na wyrażenie sprzeciwu na rozpoczęcie użytkowania przez ciebie obiektu.

Zawiadomienie złóż do powiatowego inspektoratu nadzoru budowlanego, właściwego ze względu na lokalizację inwestycji budowlanej. Jeśli pozwolenie na budowę lub rozbiórkę wydał ci urząd wojewódzki, albo do tego urzędu złożyłeś zgłoszenie budowy lub innych robót budowlanych, to zawiadomienie złóż do wojewódzkiego inspektoratu nadzoru budowlanego.

KROK 1: Przygotuj i złóż zawiadomienie oraz odpowiednie dokumenty

Dokumenty:

• Zawiadomienie o zakończeniu budowy (oryginał),
• Dziennik budowy (oryginał),
• Oświadczenie kierownika budowy o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym lub warunkami pozwolenia na budowę oraz o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy (oryginał),
• Oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych (oryginał),
• Protokoły badań i sprawdzeń (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Dokumentacja geodezyjna (oryginał lub uwierzytelniona kopia), sporządzona przez osobę wykonującą samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii oraz posiadającą odpowiednie uprawnienia zawodowe, która powinna zawierać:
  • wyniki geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej w tym mapę, o której mowa w art. 2 pkt 7b ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne;
  • informację o zgodności usytuowania obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania działki lub terenu lub odstępstwach od tego projektu.
• Potwierdzenie odbioru wykonanych przyłączy (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Zaświadczenie potwierdzające spełnienie warunku nieodpłatnego przekazania na rzecz gminy zrealizowanej inwestycji uzupełniającej (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Uzasadnienie zarządcy drogi (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Kopie rysunków z projektu budowlanego z naniesieniem zmian nieodstępujących w sposób istotny od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę (kopie),
• Oświadczenie o braku sprzeciwu lub uwag ze strony Państwowej Straży Pożarnej na rozpoczęcie użytkowania (oryginał),
• Oświadczenie o braku sprzeciwu lub uwag ze strony Państwowej Inspekcji Sanitarnej na rozpoczęcie użytkowania (oryginał),
• Dowód uiszczenia opłaty skarbowej (do wglądu oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Pełnomocnictwo (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Dowód zapłacenia opłaty skarbowej za pełnomocnictwo (do wglądu oryginał lub uwierzytelniona kopia).

Dodatkowe informacje do dokumentów:

1. Do zawiadomienia dołącz oryginał dziennika budowy. W dzienniku budowy kierownik budowy powinien dokonać wpisu o zgłoszeniu obiektu do odbioru.
2. Jeżeli twoje zawiadomienie o zakończeniu budowy dotyczy budynku mieszkalnego lub budynku z częścią mieszkalną, to kierownik budowy
   w oświadczeniu o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym lub warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami, zamieszcza informację o dokonaniu pomiarów powierzchni użytkowej budynku
   i poszczególnych lokali mieszkalnych. Powinna ona być obliczona zgodnie
   z przepisami rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego.
3. Oświadczenie kierownika budowy o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, powinno również obejmować drogi, ulice, sąsiednie nieruchomości, budynki lub lokale – w razie korzystania z nich w trakcie robót.
4. Oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeśli eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od odpowiedniego zagospodarowania terenów przyległych.
5. Odbiór przyłączy powinien być potwierdzony przez gestorów (zarządców) sieci, np. gazowej, ciepłowniczej lub wodno-kanalizacyjnej.
6. Dokumentację geodezyjną powinien przygotować uprawniony geodeta.
7. Jeśli twoja inwestycja realizowana jest na podstawie umowy urbanistycznej, dołącz zaświadczenie potwierdzające spełnienie warunku nieodpłatnego przekazania na rzecz gminy zrealizowanej inwestycji uzupełniającej. Zaświadczenie otrzymasz w urzędzie miasta lub gminy. Jeżeli inwestycja uzupełniająca stanowi część obiektu budowlanego, to warunkiem przystąpienia do użytkowania obiektów budowlanych stanowiących inwestycję główną będzie zakończenie robót budowlanych dotyczących inwestycji uzupełniającej. Kwestie te reguluje art. 37i ust. 1-10 ustawy z dnia 27 marca 2004 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
8. Wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz uzasadnienie zarządcy drogi dołącz w przypadku zakończenia budowy drogi w transeuropejskiej sieci drogowej. Kwestie wyniku audytu reguluje art. 24l ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Natomiast o uzasadnieniu zarządcy drogi przeczytasz w art. 24l ust. 4 tej samej ustawy.
9. Jeżeli dokonałeś w trakcie budowy zmian nieodstępujących istotnie od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę, dołącz kopię rysunków z projektu budowlanego z naniesionymi zmianami (w razie potrzeby także z opisem). W takim przypadku dołączane przez ciebie oświadczenie kierownika budowy o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym powinno zostać potwierdzone przez projektanta i inspektora nadzoru (jeżeli został ustanowiony).
10. Oświadczenia o zgodności obiektu budowlanego z projektem budowlanym i braku uwag lub sprzeciwu na rozpoczęcie użytkowania ze strony Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Państwowej Straży Pożarnej dołącz, jeśli są wymagane.
11. Jeżeli reprezentuje cię pełnomocnik to dołącz pełnomocnictwo – wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej za jego udzielenie. Jeśli nie chcesz przekazać nadzorowi budowlanemu oryginału dowodu uiszczenia opłaty skarbowej za złożenie zawiadomienia albo pełnomocnictwa to możesz zażądać jego zwrotu. W takim przypadku nadzór na złożonym przez ciebie zawiadomieniu dokona adnotacji o uregulowaniu opłaty. Natomiast tobie zwróci dowód uiszczenia opłaty – będzie na nim adnotacja nadzoru budowlanego o zapłacie opłaty.

KROK 2: Urząd sprawdzi kompletność twojego zgłoszenia

Jeśli twoje zawiadomienie jest niekompletne lub nie dołączyłeś wszystkich dokumentów, to nadzór budowlany wezwie cię do ich uzupełnienia. Nadzór poda ci termin, w którym masz to zrobić. Jeśli nie uzupełnisz braków w terminie, otrzymasz decyzję o sprzeciwie wobec zawiadomienia o zakończenia budowy.

Jeżeli twoje zawiadomienie jest kompletne, ale nie zapłaciłeś opłaty skarbowej za złożenie zawiadomienia  zakończenia budowy (jeśli jest ona wymagana), lub za pełnomocnictwo to nadzór wyznaczy ci termin do zapłaty. Będzie to od 7 do 14 dni. Jeśli nie zapłacisz w wyznaczonym terminie, twoje zawiadomienie o zakończeniu budowy zostanie rozpatrzone, natomiast w zakresie opłaty skarbowej odpowiedni organ podatkowy (wójt, burmistrz lub prezydent miasta przeprowadzi postępowanie egzekucyjne.

W jaki sposób otrzymasz zgodę na użytkowanie

Jeśli twoje zawiadomienie spełnia wszystkie wymagania, to nadzór budowlany przyjmie zawiadomienie o zakończeniu budowy tzw. milczącą zgodą. Nadzór nie musi w takim przypadku wysyłać ci żadnego pisma o zezwoleniu na użytkowanie. Ale może on, przed upływem terminu 14 dni, wydać ci z urzędu zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu.

Po zakończeniu postępowania w sprawie zawiadomienia o zakończeniu budowy, nadzór budowlany zwróci jak najszybciej:

• oryginał dziennika budowy,
• protokoły badań i sprawdzeń,
• dokumentację geodezyjną.

KROK 3: Rozpocznij użytkowanie obiektu budowlanego

Możesz rozpocząć użytkowanie obiektu budowlanego po 14 dniach od złożenia zawiadomienia, pod warunkiem, że:

• nadzór budowlany nie wniósł sprzeciwu w tym terminie – albo
• otrzymałeś zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu do złożonego zawiadomienia o zakończeniu budowy. Jeśli nadzór nie wydał takiego zaświadczenia z urzędu – a chcesz uzyskać potwierdzenie przyjęcia zawiadomienia o zakończeniu budowy – to złóż wniosek o wydanie zaświadczenia potwierdzającego ten fakt (zgodnie z art. 217 k.p.a.). Wniosek złóż do nadzoru budowlanego, do którego złożyłeś zawiadomienie o zakończeniu budowy.

Nadzór budowlany może wnieść decyzję o sprzeciwie w terminie 14 dni od złożenia przez ciebie kompletnego zawiadomienia. Jeśli zrobi to za późno, możesz uznać to za brak sprzeciwu.

Zwróć uwagę, że użyto określenia „nadzór budowlany wniesie decyzję o sprzeciwie”. Oznacza to, że nadzór budowlany nie musi w terminie 14 dni doręczyć ci decyzji o sprzeciwie. Wystarczy, że nadzór budowlany nada decyzję na poczcie albo wprowadzi ją do systemu informatycznego, za pomocą którego wyśle ci decyzję elektronicznie. Najlepiej, po upływie terminu zadzwoń do nadzoru budowlanego i dowiedz się, czy możesz rozpocząć użytkować obiekt budowlany.

Możesz odwołać się od decyzji wnoszącej sprzeciw wobec zawiadomienia o zakończeniu budowy. Odwołanie złóż do:

• wojewódzkiego inspektoratu nadzoru budowlanego – jeśli decyzję w pierwszej instancji wydał ci powiatowy inspektor nadzoru budowlanego,
• Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego – jeśli decyzję w pierwszej instancji wydał ci wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego.

Odwołanie złóż za pośrednictwem tego nadzoru budowlanego, który wydał ci decyzję wnoszącą sprzeciw. Masz na to 14 dni – licząc od dnia otrzymania decyzji. Odwołanie może złożyć wyłącznie inwestor.

Jeśli jesteś inwestorem – a nie jesteś właścicielem obiektu budowlanego – to oddając go do użytkowania przekaż jego właścicielowi lub zarządcy dokumentację budowy i dokumentację powykonawczą. W razie potrzeby przekaż również instrukcje obsługi i eksploatacji obiektu, instalacji i urządzeń związanych z tym obiektem.