Pozwolenie na budowę – Budowlane ABC – Ministerstwo Rozwoju i Technologii

Sprawę możesz załatwić osobiście lub listownie w urzędzie właściwym ze względu na lokalizację działki na której ma powstać obiekt budowlany lub na której zlokalizowany jest obiekt, w którym beda wykonywane roboty budowlane. Istnieje również możliwość załatwienia sprawy częściowo elektronicznie poprzez Elektroniczną skrzynkę podawczą ePUAP.

W przypadku inwestycji wymagającej pozwolenia na budowę, chcąc rozpocząć jej budowę musisz posiadać ważną decyzję o pozwoleniu na budowę. Art. 29 ustaw – Prawo budowane wymienia rodzaje budów oraz innych robót budowlanych, które nie wymagają pozwolenia na budowę. Ponadto zamiast zgłoszenia budowy lub innych robót budowlanych, możesz wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę. W takim przypadku, do wniosku należy dołączyć dokumenty wymienione w art. 33 ust. 2 ustawy – Prawo budowlane, jeżeli są one wymagane (z tym że zgodnie z art. 34 ust. 2 ustawy – Prawo budowlane, zakres i treść projektu budowlanego powinny być dostosowane do specyfiki i charakteru obiektu oraz stopnia skomplikowania robót budowlanych).

Zgodnie z art. 29 ust 3 ustawy – Prawo budowlane, uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę wymagają przedsięwzięcia, dla których konieczne jest przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko oraz przedsięwzięcia wymagające przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, zgodnie z art. 59 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Ponadto, pozwolenia na budowę wymaga budowa lub wykonywanie robót budowlanych przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków (także tych, które zgodnie z art. 29 ust. 1 oraz 2 ustawy Prawo budowlane – nie wymagają pozwolenia na budowę).

Decyzja o pozwoleniu na budowę może być wydana wyłącznie temu, kto:

• złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym),
• złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
• złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności:
  • pozwolenia ustalającego lokalizację i warunki wykorzystania  sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich,
  • pozwolenia ustalającego lokalizację i warunki utrzymywania kabli lub rurociągów na obszarach morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego,
  • decyzji o uzgodnieniu lokalizacji oraz sposobów utrzymania kabli lub rurociągów w wyłącznej strefie ekonomicznej.

jeżeli są one wymagane w przypadku danej inwestycji.

Decyzja o pozwoleniu na budowę może zostać wydana po uprzednim:

• przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo obszar Natura 2000, jeżeli jest ona wymagana;
• uzyskaniu przez inwestora, pozwoleń, uzgodnień lub opinii innych organów, które wymagane są przepisami szczegółowymi (uzgodnienie, wyrażenie zgody lub opinii powinno nastąpić w terminie 14 dni od dnia przedstawienia proponowanych rozwiązań). Niezajęcie przez organ stanowiska w tym terminie uznaje się jako brak zastrzeżeń do przedstawionych rozwiązań. Nie dotyczy to przypadków, w których stanowisko powinno być wyrażone w drodze decyzji, oraz uzgodnienia i opiniowania przeprowadzanego w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000.
• wyrażeniu zgody przez ministra właściwego do spraw energii – w przypadku rozbiórki gazociągu przesyłowego, linii przesyłowej elektroenergetycznej albo rurociągu dalekosiężnego ropy naftowej lub produktów naftowych, a także gazociągu linii przesyłowej elektroenergetycznej albo rurociągu dalekosiężnego ropy naftowej lub produktów naftowych dochodzących do granicy RP. Minister właściwy do spraw energii wyraża zgodę, po uzyskaniu opinii Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, jeżeli rozbiórka gazociągu przesyłowego linii przesyłowej elektroenergetycznej albo rurociągu dalekosiężnego ropy naftowej lub produktów naftowych, a także gazociągu linii przesyłowej elektroenergetycznej albo rurociągu dalekosiężnego ropy naftowej lub produktów naftowych dochodzących do granicy RP nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej, po uzyskaniu opinii Szefa ABW oraz Szefa AW. Wyrażenie zgody następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia wniosku. Niezajęcie przez organ stanowiska w tym terminie uznaje się za wyrażenie zgody.

Ponadto:

• w przypadku robót prowadzonych przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków lub na obszarze wpisanym do rejestru zabytków należy wcześniej uzyskać od wojewódzkiego konserwatora zabytków pozwolenie na prowadzenie tych robót;
• budowa na obszarze Pomnika Zagłady lub w jego strefie ochronnej wymaga uzyskania zgody właściwego wojewody.

Projekt budowlany, opracowany przez projektanta mogącego wykonywać samodzielne funkcje techniczne w budownictwie stwierdzone uprawnieniami budowlanymi, należy złożyć w 4 egzemplarzach. Projekt budowlany powinien spełniać wymagania określone w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub w pozwoleniach, o których mowa powyżej – jeżeli są wymagane. Ponadto powinien on być dostosowany zakresem i treścią do specyfiki obiektu i skomplikowania robót budowlanych.

Nie zostanie wydana decyzja o pozwoleniu na budowę w przypadku rozpoczęcia i prowadzenia robót budowlanych bez posiadania rzeczonej decyzji (samowola budowlana). Natomiast w przypadku, kiedy na działce lub terenie, którego dotyczy projekt zagospodarowania działki lub terenu, znajduje się obiekt, dla którego orzeczono nakaz rozbiórki organ administracji architektoniczno-budowlanej wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę.

Zgodnie z art. 30 ust. 7 ustawy Prawo budowlane pozwolenie na budowę może być także wymagane do realizacji obiektów lub robót budowlanych objętych obowiązkiem dokonania zgłoszenia, jeżeli ich realizacja może naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy lub spowodować:

• zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia,
• pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków,
• pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych,
• wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich.

W takim przypadku organ właściwy wydaje decyzję o sprzeciwie wobec wykonania robót budowlanych objętych zgłoszeniem i może nałożyć, w drodze tej decyzji, obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę.

Pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. W przypadku zamierzenia budowlanego obejmującego więcej niż jeden obiekt, pozwolenie na budowę może, na wniosek inwestora, dotyczyć wybranych obiektów lub zespołu obiektów, mogących samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem. Jeżeli pozwolenie na budowę dotyczy wybranych obiektów lub zespołu obiektów, inwestor jest obowiązany przedstawić projekt zagospodarowania działki lub terenu dla całej inwestycji.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach dopuszcza się odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych, o których mowa w art. 7 ustawy Prawo budowlane. Jednakże odstępstwo nie może powodować zagrożenia życia ludzi lub bezpieczeństwa mienia, a w stosunku do obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego ograniczenia dostępności dla osób niepełnosprawnych, w tym osób starszych oraz nie powinno powodować pogorszenia warunków zdrowotno-sanitarnych i użytkowych, a także stanu środowiska, po spełnieniu określonych warunków zamiennych.

Rezultat procedury:

Inwestor otrzymuje decyzję o pozwoleniu na budowę, która umożliwia legalne rozpoczęcie robót budowlanych, oraz dwa egzemplarze zatwierdzonego projektu budowlanego. Wykonywanie robót budowlanych na podstawie pozwolenia na budowę wymaga prowadzenia przez inwestora dziennika budowy. Organ administracji architektoniczno-budowlanej, który wydał pozwolenie na budowę, wydaje inwestorowi opieczętowany dziennik budowy w terminie 3 dni od dnia, w którym decyzja o pozwoleniu na budowę stała się wykonalna. Inwestor nie składa wniosku o wydanie dziennika budowy.

Przed rozpoczęciem robót budowlanych należy w odpowiednim organie nadzoru budowlanego złożyć zawiadomienie o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, wraz  z oświadczeniem kierownika budowy o podjęciu obowiązku kierowania budową.

Decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta przed upływem 3 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna lub budowa została przerwana na czas dłuższy niż 3 lata.

Na stronach internetowych Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego znajduje się Rejestr Wniosków, Decyzji i Zgłoszeń w sprawach budowlanych. Rejestr zawiera dane (wprowadzone po 1 stycznia 2016 r.) dotyczące wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszeń dotyczących budowy wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub na działkach, na których zostały zaprojektowane, wolno stojących parterowych budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35 m2 oraz sieci: elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych i gazowych o ciśnieniu roboczym nie wyższym niż 0.5 MPa. Rejestr zawiera informacje o postępowaniach które są rozstrzygane przez właściwy organ w pierwszej instancji.

Usługę można zrealizować w:

• Starostwie powiatowym,
• Urzędzie wojewódzkim,
• Urzędzie dzielnicowym m.st. Warszawy.

W większości przypadków wniosek należy złożyć do starostwa albo urzędu miasta na prawach powiatu. W wyjątkowych sytuacjach opisanych m.in. w Prawie budowlanym wniosek o pozwolenie na budowę złóż  do urzędu wojewódzkiego.

KROK 1: Przygotuj i złóż wniosek oraz odpowiednie załączniki

Wniosek złóż przed rozpoczęciem robót budowlanych. Jeśli rozpoczniesz budowę bez wydanego pozwolenia, to urząd uzna to za samowolę budowlaną. Wtedy czeka cię legalizacja samowoli w nadzorze budowlanym.

Dokumenty:

• Wniosek o pozwolenie na budowę (oryginał),
• Projekt budowlany (oryginał). W skład projektu wchodzą:
  • projekt zagospodarowania działki lub terenu sporządzony na aktualnej mapie do celów projektowych lub jej kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez projektanta, obejmujący: określenie granic działki lub terenu, usytuowanie, obrys i układy istniejących i projektowanych obiektów budowlanych, sieci uzbrojenia terenu, sposób odprowadzania lub oczyszczania ścieków, układ komunikacyjny i układ zieleni, ze wskazaniem charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych i wzajemnych odległości obiektów, w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej zabudowy terenów sąsiednich;
  • projekt architektoniczno-budowlany określający funkcję, formę i konstrukcję obiektu budowlanego, jego charakterystykę energetyczną i ekologiczną oraz proponowane niezbędne rozwiązania techniczne, a także materiałowe, ukazujące zasady nawiązania do otoczenia, a w stosunku do obiektów budowlanych użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego –  również opis dostępności dla osób niepełnosprawnych
  • stosownie do potrzeb – w  przypadku drogi krajowej lub wojewódzkiej, oświadczenie właściwego zarządcy drogi o możliwości połączenia działki z drogą, zgodnie z przepisami ustawy  o drogach publicznych;
  • w zależności od potrzeb, wyniki badań geologiczno-inżynierskich i geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych;
  • informacja o obszarze oddziaływania obiektu.
• Zaświadczenie izby samorządu zawodowego o wpisaniu autora projektu na listę jej członków (oryginał, kopia lub uwierzytelniona kopia),
• Oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (oryginał),
• Decyzja o warunkach zabudowy (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Pozwolenie ustalające lokalizację i warunki wykorzystania sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Pozwolenie ustalające lokalizację i warunki utrzymywania kabli lub rurociągów na obszarach morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Decyzja o uzgodnieniu lokalizacji oraz sposobów utrzymania kabli lub rurociągów w wyłącznej strefie ekonomicznej (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Postanowienie o uzgodnieniu z odpowiednim starostą kwestii linii zabudowy, elewacji, przebiegu dróg i uzbrojenia technicznego (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Informacja uzupełniająca do wniosku o pozwolenie na budowę lub rozbiórkę, zgłoszenia budowy lub przebudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego oraz oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (oryginał),
• Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Uzasadnienie zarządcy drogi (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Umowa urbanistyczna (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Opinia wydana przez osobę fizyczną lub jednostkę organizacyjną wskazaną przez właściwego ministra (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Dowód uiszczenia opłaty skarbowej (do wglądu oryginał lub uwierzytelniona kopia),
• Pełnomocnictwo (oryginał lub uwierzytelniona kopia).

Dodatkowe informacje do dokumentów:

Opłata skarbowa wnoszona jest przy składaniu wniosku, a jej wysokość zależy od rodzaju inwestycji, na którą ma być wydana decyzja o pozwoleniu na budowę. W przypadku wydawania pozwolenia na budowę obejmującego więcej niż jeden obiekt budowlany, odpowiednią opłatę skarbową pobiera się od każdego obiektu odrębnie. Opłaty skarbowe pobierane są za:

• Wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę następujących obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych związanych z obiektem budowlanym:
  • budynku przeznaczonego na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza i leśna – 1 zł za każdy m² powierzchni użytkowej – jednak nie więcej niż 539 zł,
  • budynku służącego celom gospodarczym w gospodarstwie rolnym – 14 zł,
  • innego budynku – 48 zł,
  • studni oraz urządzeń do usuwania nieczystości stałych i ścieków – 20 zł,
  • budowli związanych z produkcją rolną – 112 zł,
  • sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych, gazowych, cieplnych oraz dróg, z wyjątkiem dróg dojazdowych, dojść do budynków i zjazdów z drogi o długości powyżej 1 km – 2 143 zł,
  • sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych, gazowych, cieplnych oraz dróg o długości do 1 km – 105 zł,
  • innych budowli – 155 zł,
  • urządzeń budowlanych związanych z obiektem budowlanym – 91 zł,
• Opłata skarbowa za zatwierdzenie projektu budowlanego – 47 zł.
• Opłata skarbowa za ewentualne pełnomocnictwo – 17 zł (nie podlega opłacie pełnomocnictwo udzielane mężowi/żonie, dzieciom, rodzicom lub rodzeństwu).

W przypadku wydawania pozwolenia na budowę budynku o funkcji mieszanej, przy obliczaniu opłaty skarbowej nie uwzględnia się powierzchni mieszkalnej tego budynku. Jeżeli wniosek o wydanie pozwolenia na budowę dotyczy przebudowy lub remontu obiektu budowlanego to opłata skarbowa wynosi 50% opłat określonych powyżej.

Opłata skarbowa nie jest pobierana w przypadkach wydawania decyzji:

• pozwolenia na budowę lub remont obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych wskutek działalności spowodowanej ruchem zakładu górniczego lub klęsk żywiołowych,
• pozwolenie na budowę budynków przeznaczonych na cele naukowe, socjalne i kulturalne,
• pozwolenie na remont obiektów budowlanych wpisanych do rejestru zabytków,
• pozwolenia na budowę budynków mieszkalnych (w przypadku budowy budynku o funkcji mieszanej, przy obliczaniu wysokości opłaty nie uwzględnia się powierzchni części mieszkalnej w tym budynku),

Opłaty skarbowej nie płacą ponadto jednostki budżetowe i samorządowe.

Do wniosku o pozwolenie na budowę powinny być dołączone 4 egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi (dokumenty te wymienione są jako załączniki we wzorze wniosku), a także z oświadczeniem autora i sprawdzającego projekt o jego wykonaniu zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej, nie dotyczy to uzgodnienia i opiniowania przeprowadzanego w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000.

Zaświadczenie o wpisaniu autora projektu na listę członków przez właściwą izbę samorządu zawodowego (wydane przez właściwą izbę samorządu zawodowego) powinno być aktualne w czasie sporządzania projektu.

Decyzję o warunkach zabudowy albo decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego dołącza się, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Jeżeli są wymagane, to do dołącza się dokumenty, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 26 ust. 1 oraz art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, czyli odpowiednio:

• pozwolenie ustalające lokalizację i warunki wykorzystania sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich;
• pozwolenie ustalające lokalizację oraz warunki utrzymywania kabli lub rurociągów na obszarach morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego;
• decyzję o uzgodnieniu lokalizacji oraz sposobów utrzymania kabli lub rurociągów w wyłącznej strefie ekonomicznej.

Postanowienie o uzgodnieniu z odpowiednim starostą projektowanych rozwiązań w zakresie:

• linii zabudowy oraz elewacji obiektów budowlanych projektowanych od strony dróg, ulic i innych miejsc publicznych,
• przebiegu i charakterystyki technicznej dróg, linii komunikacyjnych oraz sieci uzbrojenia terenu, wyprowadzonych poza granice terenu zamkniętego, portów morskich i przystani morskich,  a także podłączeń tych obiektów do sieci użytku publicznego,  

Należy dołączyć do wniosku dotyczącego pozwolenia na budowę obiektów zakładów górniczych, obiektów usytuowanych na terenach zamkniętych, a także obiektów usytuowanych na terenach: pasa technicznego, portów i przystani morskich, morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej, a także na innych terenach przeznaczonych do utrzymania ruchu i transportu morskiego.

Informacja uzupełniająca do wniosku o pozwolenie na budowę lub rozbiórkę, zgłoszenia budowy lub przebudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego oraz oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (B-4), dołącza się np. w przypadku, gdy informacje dotyczące inwestorów lub pełnomocników (jeżeli jest ich więcej) nie zmieściły się we wniosku.

Wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego (o którym mowa w art. 24l ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, oraz uzasadnienie zarządcy drogi, o którym mowa w art. 24l ust. 4 wymienionej ustawy) należy dołączyć do wniosku dotyczącego pozwolenia na budowę drogi w transeuropejskiej sieci drogowej.

Umowę urbanistyczną dołącza się, jeżeli jej zawarcie jest wymagane zgodnie z miejscowym planem rewitalizacji.

Specjalistyczną opinię wydaną przez osobę fizyczną lub jednostkę organizacyjną wskazaną przez właściwego ministra należy dołączyć do wniosku dotyczącego obiektów budowlanych, których wykonanie lub użytkowanie może stwarzać poważne zagrożenie dla użytkowników (np. obiekty energetyki jądrowej, rafinerie, zakłady chemiczne, zapory wodne), a także obiektów, które będą wykonane w nowych technologiach (nie objętych polskimi przepisami i normami).

Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach należy dołączyć do wniosku o pozwolenie na budowę, jeśli jej wydanie jest wymagane w oparciu o przepisy ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (art. 72 ust. 3 wspomnianej ustawy).

Pełnomocnictwo dołącza się, jeżeli w postępowaniu jest się reprezentowanym przez pełnomocnika.

KROK 2: Rejestracja i weryfikacja formalna złożonego wniosku

Opis przebiegu kroku:

Wniosek zostaje wpisany do rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę. Dokonuje się weryfikacji formalnej wniosku polegającej m. in. na sprawdzeniu jego kompletności. Na tym etapie organ prowadzący postępowanie nie dokonuje merytorycznej oceny wniosku, wynikającej z art. 35 ustawy Prawo budowlane.

Jeżeli wniosek nie jest kompletny, organ właściwy wzywa wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania (art. 64 § 2 k.p.a.). Wnioskodawca/inwestor  powinien być wezwany do usunięcia formalno-prawnych braków wniosku o pozwolenie na budowę  najpóźniej w terminie 14 dni od dnia wpływu wniosku.

Jeżeli strona nie wpłaciła należności tytułem opłat i kosztów postępowania, które zgodnie z przepisami powinny być uiszczone z góry, organ administracji publicznej prowadzący postępowanie wyznaczy termin do wniesienia tych należności. Termin ten nie może być krótszy niż 7 dni, a dłuższy niż 14 dni. Jeżeli w wyznaczonym terminie należności nie zostaną uiszczone, wniosek podlega zwrotowi (art. 261 § 1 i 2 k.p.a.).

KROK 3: Ustalenie stron postępowania administracyjnego

W przypadku, gdy złożony wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę nie posiadał braków formalnych, lub też zostały one uzupełnione, to organ prowadzący postępowanie ustala strony postępowania administracyjnego. Stronami, oprócz inwestora są: właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu objętego wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę. Obszar oddziaływania obiektu określa projektant. Projektant przygotowuje także informację o obszarze oddziaływania projektowanego obiektu, którą  umieszcza w projekcie budowlanym. Jednakże ostateczne ustalenie granic obszaru oddziaływania i kręgu stron postępowania należy do organu prowadzącego postępowanie w sprawie pozwolenia na budowę. Ponadto stroną, w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę, wymagającym udziału społeczeństwa zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, mogą być organizacje ekologiczne, które powołując się na swoje cele statutowe, zgłoszą chęć uczestniczenia w określonym postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa.

Do stron postępowania w sprawie pozwolenia na budowę wysyłane jest zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego. Zgodnie z art. 10 § 1 k.p.a. strony mają prawo do czynnego udziału w każdym stadium postępowania i do wypowiedzenia się co do zebranych materiałów i dowodów przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę. W przypadku postępowania dotyczącego budowy obiektu liniowego, którego przebieg został ustalony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a także wykonywania innych robót budowlanych dotyczących obiektu liniowego, gdy liczba stron przekracza 20, to strony mogą być zawiadamiane o decyzjach i innych czynnościach organu przez obwieszczenie lub w inny zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób publicznego ogłaszania. W tych przypadkach zawiadomienie bądź doręczenie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni od dnia publicznego ogłoszenia. Jednak inwestor, współwłaściciele, właściciele, użytkownicy wieczyści i zarządcy nieruchomości, na których mają być wykonane roboty budowlane, informowani są o wszczęciu postępowania indywidualnie.

Na każdym etapie postępowania organ je prowadzący ma prawo wezwać osoby (wnioskodawcę, strony, pełnomocnika) do udziału w podejmowanych czynnościach i do złożenia wyjaśnień osobiście, przez pełnomocnika lub na piśmie (zgodnie z art. 50-56 k.p.a.).

Dokumenty:

• Zawiadomienie o wszczęciu postępowania.

KROK 4: Analiza i sprawdzenie wniosku pod względem merytorycznym

Organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza:

• zgodność złożonego projektu z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania i innymi aktami prawa miejscowego, albo w przypadku jego braku, z decyzją o warunkach zabudowy albo decyzją o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
• zgodność złożonego projektu z wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności zawartymi w decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych (jeżeli taka decyzja była wymagana);
• zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno – budowlanymi;
• kompletność projektu budowlanego i posiadanie wszelkich wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze względu na specyfikę projektowanego obiektu budowlanego, sporządzoną przez projektanta;
• zaświadczenie, wydane przez właściwą izbę samorządu zawodowego (aktualne w czasie sporządzania projektu), o wpisaniu autora projektu na listę członków;
• wykonanie (jeżeli jest wymagane) obowiązku sprawdzenia projektu przez osobę o odpowiednich uprawnieniach budowlanych. Ponadto, weryfikuje się zaświadczenie, wydane przez właściwą izbę samorządu zawodowego (aktualne w czasie sprawdzania projektu), o wpisaniu sprawdzającego na listę członków.

Jeżeli wyżej wymienione wymagania zostaną spełnione oraz gdy inwestor złożył wniosek o wydanie pozwolenia na budowę w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy albo decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego (gdy jest ona wymagana), a także złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej,  o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, właściwy organ administracji architektoniczno – budowlanej nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę.

W przypadku naruszenia wymagań wymienionych powyżej właściwy organ nakłada postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości w określonym terminie. Jeżeli w wyznaczonym terminie nieprawidłowości nie zostaną usunięte to organ administracji architektoniczno-budowlanej wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na budowę.

W przypadku obiektów budowlanych oraz obszarów niewpisanych do rejestru zabytków, a ujętych w gminnej ewidencji zabytków, konieczne są uzgodnienia z wojewódzkim konserwatorem zabytków (ma on obowiązek zająć stanowisko w terminie 30 dni od doręczenia mu przez organ architektoniczno-budowlany wniosku o pozwolenie na budowę; jeżeli w tym okresie nie zajmie on stanowiska to uznaje się, że nie wniósł zastrzeżeń do przedstawionych we wniosku rozwiązań projektowych).

W przypadku, gdy w złożonym projekcie budowlanym stwierdzi się odstępstwo od obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych, to informuje się o tym inwestora w postanowieniu nakładającym obowiązek usunięcia nieprawidłowości. W szczególnie uzasadnionych przypadkach dopuszcza się odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych. Jednakże odstępstwo nie może powodować zagrożenia życia ludzi lub bezpieczeństwa mienia oraz ograniczenia dostępności dla osób niepełnosprawnych oraz nie powinno powodować pogorszenia warunków zdrowotno-sanitarnych i użytkowych, a także stanu środowiska, po spełnieniu określonych warunków zamiennych. Przed wydaniem pozwolenia na budowę organ administracji architektoniczno-budowlanej składa wniosek do ministra, który ustanowił przepisy techniczno-budowlane, o udzielenie upoważnienia do wyrażenia zgody na odstępstwo. Właściwy organ, po uzyskaniu upoważnienia przez rzeczonego ministra, udziela bądź odmawia w drodze postanowienia zgody na odstępstwo.

W przypadku, gdy na terenie, którego dotyczy projekt zagospodarowania działki lub terenu znajduje się obiekt budowlany, dla którego wydano nakaz rozbiórki, to organ administracji architektoniczno-budowlanej wyda decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na budowę.

Jeżeli w trakcie weryfikacji merytorycznej organ właściwy do wydania decyzji o pozwoleniu na budowę stwierdzi, że we wniosku o wydanie decyzji zostały dokonane zmiany w stosunku do wymagań określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach to nałoży on w drodze postanowienia obowiązek przedłożenia nowego raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (patrz Przebieg alternatywny).

KROK 5: Wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę

W przypadku niewydania decyzji o pozwoleniu na budowę w terminie 65 dni (45 dni w przypadku inwestycji kolejowej) od dnia złożenia wniosku (do wspomnianego terminu nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa do dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu) naliczana jest przez organ wyższego stopnia kara w wysokości 500,00 zł za każdy dzień zwłoki.

W stosunku do inwestycji wymagających przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania na środowisko Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska albo właściwy regionalny dyrektor ochrony środowiska wydaje postanowienie w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia. Postanowienie to wydaje się w terminie 45 dni od dnia otrzymania dokumentów, o których mowa w art. 89 ust. 2. ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Do tego terminu nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu. W przypadku niezałatwienia sprawy w terminie jak również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu, organ obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy.

Po zebraniu i weryfikacji wszystkich niezbędnych dokumentów zostaje przygotowana decyzja o pozwoleniu na budowę. Po jej podpisaniu i przystawieniu pieczęci urzędowej zostaje ona wpisana do rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę, po czym można ją wydać, wraz załącznikami, inwestorowi. W zależności od rodzaju inwestycji organ ją wydający może w treści decyzji określić:

• szczególne warunki zabezpieczenia terenu budowy i prowadzenia robót budowlanych,
• czas użytkowania tymczasowych obiektów budowlanych,
• termin rozbiórki obiektów tymczasowych, a także obiektów istniejących nieprzewidzianych do dalszego użytkowania,
• szczegółowe wymagania dotyczące nadzoru na budowie,
• informacje o obowiązkach i warunkach wynikających z art. 54 lub art. 55 czyli  związanych z zamiarem przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego.

W przypadkach inwestycji o wysokim stopniu skomplikowania bądź przewidywanym wpływem na środowisko, na inwestora może zostać nałożony obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego, a także zapewnienia nadzoru autorskiego. Rodzaje inwestycji wymagających ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego wymienione są w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 19 listopada 2001 r. w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, przy których realizacji jest wymagane ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego.

W przypadku niewniesienia odwołania przez strony postępowania, decyzja o pozwoleniu na budowę staje się ostateczna po 14 dniach od daty doręczenia jej wszystkim stronom tego postępowania. Decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta w okresie 3 lat od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, lub też budowa została przerwana na okres dłuższy niż 3 lata. W takim przypadku rozpoczęcie albo wznowienie budowy może nastąpić po uzyskaniu nowej decyzji o pozwoleniu na budowę.

Inwestor/wnioskodawca odbiera decyzję o pozwoleniu na budowę i 2 egzemplarze projektu budowlanego. Jeden egzemplarz projektu przekazywany jest do właściwego organu nadzoru budowlanego, a ostatni pozostaje w organie, który wydał decyzję o pozwoleniu na budowę.

KROK 6: Wydanie dziennika budowy

Organ administracji architektoniczno-budowlanej wydaje inwestorowi dziennik budowy w terminie 3 dni od dnia, w którym decyzja o pozwoleniu na budowę stała się wykonalna. Inwestor nie składa  wniosku o wydanie przedmiotowego dziennika, jest on wydawany z urzędu za zwrotem kosztów związanych z wydaniem dziennika budowy. Wysokość opłaty ustala organ.

Dziennik budowy powinien być opieczętowany, a na stronie tytułowej organ wydający dziennik zamieszcza: numer dziennika, datę wydania oraz liczbę stron dziennika, imię i nazwisko lub nazwę (firmę) inwestora, rodzaj i adres budowy, numer i datę decyzji o pozwoleniu na budowę oraz pouczenie o sposobie prowadzenia dziennika i odpowiedzialności określonej w art. 93 pkt 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.

Inwestor na pierwszej stronie otrzymanego dziennika budowy zamieszcza imię i nazwisko lub nazwę (firmę) wykonawcy lub wykonawców oraz osób sprawujących kierownictwo budowy i robót budowlanych, nadzór autorski i inwestorski, podając ich specjalności i numery uprawnień budowlanych. Osoby te potwierdzają podpisem i datą przyjęcie powierzonych im obowiązków.

Opłata:

Wysokość opłaty jest określana przez instytucje realizujące procedurę.

Jeżeli w trakcie weryfikacji merytorycznej organ właściwy do wydania decyzji o pozwoleniu na budowę stwierdzi, że we wniosku o wydanie decyzji zostały dokonane zmiany w stosunku do wymagań określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach to nałoży on w drodze postanowienia obowiązek przedłożenia nowego raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. W takim przypadku przebieg procedury będzie przebiegał zgodnie z poniższym opisem.

KROK 4: Analiza i sprawdzenie wniosku pod względem merytorycznym – Organ administracji architektoniczno-budowlanej

Dokumenty:

• postanowienie nakładające na inwestora obowiązek przedłożenia nowego raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, określając jednocześnie jego zakres (w przypadku stwierdzenia przez organ administracji architektoniczno-budowlanej zmian dokonanych we wniosku, w stosunku do wymagań określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach).
• postanowienie o zawieszeniu postępowania do czasu przedłożenia przez wnioskodawcę raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (jeżeli wydano postanowienie o nałożeniu obowiązku przedłożenia rzeczonego raportu).

Opis przebiegu:

Przepisy ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko przewidują, że ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko prowadzi się w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (art. 61 ust. 1 pkt 1 ustawy). Jednakże przepisy te przewidują przeprowadzenie ponownej oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, m.in. przed udzieleniem pozwolenia na budowę (art. 61 ust. 1 pkt 2 ustawy). Ponadto do uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę muszą zostać spełnione inne warunki wynikające z art. 35 ustawy Prawo budowlane.

Ponowną ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko przeprowadza się:

• jeśli konieczność jej przeprowadzenia została stwierdzona przez organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (art. 61 ust. 1 pkt 2);
• na wniosek podmiotu planującego podjęcie realizacji przedsięwzięcia, złożony do organu właściwego do wydania decyzji (art. 88 ust. 1 pkt 1);
• jeżeli organ właściwy do wydania decyzji o pozwoleniu na budowę stwierdzi, że we wniosku o wydanie decyzji zostały dokonane zmiany w stosunku do wymagań określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (art. 88 ust 1 pkt 2).

W przypadku stwierdzenia przez organ rozbieżności pomiędzy złożonym wnioskiem o pozwolenie na budowę, a decyzją o uwarunkowaniach środowiskowych, na wnioskodawcę nakłada się postanowieniem obowiązek dostarczenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Na postanowienie to można złożyć zażalenie. Jednocześnie postępowanie administracyjne jest zawieszane postanowieniem do czasu dostarczenia wyżej wymienionego raportu.

Po otrzymaniu raportu organ administracji architektoniczno-budowlanej występuje do regionalnego dyrektora ochrony środowiska albo Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z wnioskiem o uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia. Jeżeli raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko nie zostanie przedłożony, to organ administracji architektoniczno-budowlanej wyda decyzję o odmowie udzielenia pozwolenia na budowę.

Dalsze postępowanie toczy się zgodnie z procedurą dotyczącą ponownego przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynikającą z art. 90-95 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. W przypadku przeprowadzania ponownej oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko nie stosuje się art. 28 ust. 3 ustawy Prawo budowlane (wyłączającego udział na prawach strony organizacji społecznych), lecz art. 44 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

KROK 5: Wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę – organ administracji architektoniczno – budowlanej

W stosunku do inwestycji wymagających przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania na środowisko Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska albo właściwy regionalny dyrektor ochrony środowiska wydaje postanowienie w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia. Postanowienie to wydaje się w terminie 45 dni od dnia otrzymania dokumentów, o których mowa w art. 89 ust. 2. ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Do tego terminu nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu. W przypadku niezałatwienia sprawy w terminie jak również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu, organ obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy.

Dla takiego postępowania nie jest naliczana kara za nie wydanie pozwolenia na budowę w terminie 65 dni (albo 45 – w przypadku realizacji inwestycji kolejowej).

Opis przebiegu:

Po zebraniu i weryfikacji wszystkich niezbędnych dokumentów zostaje przygotowana decyzja o pozwoleniu na budowę. Po jej podpisaniu i przystawieniu pieczęci urzędowej zostaje ona wpisana do rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę, po czym można ją wydać, wraz z załącznikami, inwestorowi. W zależności od rodzaju inwestycji organ ją wydający może w treści decyzji określić:

• szczególne warunki zabezpieczenia terenu budowy i prowadzenia robót budowlanych,
• czas użytkowania tymczasowych obiektów budowlanych,
• termin rozbiórki obiektów tymczasowych, a także obiektów istniejących nieprzewidzianych do dalszego użytkowania.

W przypadkach inwestycji o wysokim stopniu skomplikowania bądź przewidywanym wpływem na środowisko, na inwestora może zostać nałożony obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego, a także zapewnienia nadzoru autorskiego. Rodzaje inwestycji wymagających ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego wymienione są w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 19 listopada 2001 r. w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, przy których realizacji jest wymagane ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego.

W przypadku niewniesienia odwołania przez strony postępowania decyzja o pozwoleniu na budowę staje się ostateczna po 14 dniach od daty doręczenia jej wszystkim stronom postępowania administracyjnego. Decyzja pozwolenia na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta w okresie 3 lat od dnia, w którym stała się wykonalna, lub też budowa została przerwana na okres dłuższy niż 3 lata. W takim przypadku rozpoczęcie albo wznowienie budowy może wystąpić po uzyskaniu nowej decyzji o pozwoleniu na budowę.

Przy wydawaniu decyzji o pozwoleniu na budowę, po ponownym przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, uwzględnia się warunki określone w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz postanowieniu w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia wydanemu przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska. W wydanej decyzji o pozwoleniu na budowę organ może nałożyć obowiązki dotyczące:

• przeciwdziałania skutkom awarii przemysłowych (dotyczy przedsięwzięć zaliczanych do zakładów stwarzających zagrożenie wystąpienia poważnych awarii w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska),
• ograniczania transgranicznego oddziaływania na środowisko w odniesieniu do przedsięwzięć, dla których przeprowadzono postępowanie dotyczące transgranicznego oddziaływania na środowisko,
• przedstawienia analizy porealizacyjnej, wyznaczając jej zakres i termin przedstawienia,
• utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, jeżeli taka konieczność nie została stwierdzona w decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych (w przypadku, o którym mowa w art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska),
• zmiany wymagań dotyczących ochrony środowiska, jeżeli potrzeba zmiany została stwierdzona w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.

Właściwy organ w decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika potrzeba:

• wykonania kompensacji przyrodniczej – stwierdza konieczność wykonania tej kompensacji,
• zapobiegania, ograniczania oraz monitorowania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – nakłada obowiązek tych działań.

Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, organ architektoniczno-budowlany wyda decyzję o odmowie udzielenia pozwolenia na budowę (o ile nie zachodzą przesłanki wynikające z art. 34 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody).

Decyzja o pozwoleniu na budowę wymaga uzasadnienia, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i uwzględnione warunki realizacji przedsięwzięcia określone w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i postanowieniu, wydanym przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska, w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia.

Inwestor/wnioskodawca odbiera decyzję o pozwoleniu na budowę i 2 egzemplarze projektu budowlanego. Jeden egzemplarz projektu przekazywany jest do właściwego organu nadzoru budowlanego, a ostatni pozostaje w organie, który wydał decyzję pozwolenia na budowę. Organ architektoniczno-budowlany podaje do publicznej wiadomości informacje o wydanej decyzji i o możliwościach zapoznania się z dokumentacją sprawy.

KROK 6: Wydanie dziennika budowy

Organ administracji architektoniczno-budowlanej wydaje inwestorowi dziennik budowy w terminie 3 dni od dnia, w którym decyzja o pozwoleniu na budowę stała się wykonalna. Następuje to w trybie opisanym w kroku 6 podstawowego opisu procedury.

Od wydanej w postępowaniu decyzji o pozwoleniu na budowę albo decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia na budowę można złożyć odwołanie. Odwołanie rozpatrywane jest zgodnie z trybem wynikającym z rozdziału 10, działu II Kodeksu postępowania administracyjnego. Należy je złożyć za pośrednictwem organu, który wydał decyzję, w terminie 14 dni od daty otrzymania decyzji. Postępowanie odwoławcze prowadzi organ architektoniczno-budowlany wyższej instancji. Odwołanie od wyżej wymienionych decyzji może złożyć inwestor/wnioskodawca, a także strony postępowania, niezadowolone z decyzji organu pierwszej instancji.

Organami wyższego stopnia są:

• wojewoda – jeżeli decyzję w pierwszej instancji wydał starosta albo prezydent miasta na prawach powiatu;
• Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego – jeżeli decyzję wydał  w pierwszej instancji wojewoda.

W przypadku wniesienia skargi do sądu administracyjnego wstrzymanie wykonania pozwolenia na budowę może zostać uzależnione od złożenia przez skarżącego kaucji na zabezpieczenie roszczeń inwestora z powodu wstrzymania wykonania decyzji. Jeżeli skarga w całości lub w części zostanie uznana za zasadną to kaucja podlega zwrotowi. Natomiast, w przypadku jej oddalenia kaucję przeznacza się na zaspokojenie roszczeń inwestora.

Co musisz zrobić przez rozpoczęciem budowy?

Przed rozpoczęciem robót budowlanych złóż w nadzorze budowlanym złożyć zawiadomienie o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych. Dołącz do niego oświadczenie kierownika budowy o podjęciu obowiązku kierowania budową. Więcej dowiesz się z usługi Zawiadom o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych.

Jak długo ważna jest decyzja o pozwoleniu na budowę?

Decyzja o pozwoleniu na budowę wygaśnie, jeśli:

• nie rozpoczniesz budowy w okresie 3 lat od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, lub
• przerwiesz budowę na okres dłuższy niż 3 lata.

W takich przypadkach możesz rozpocząć budowę albo wznowić ja dopiero po uzyskaniu nowej decyzji o pozwoleniu na budowę.

Co musisz zrobić, gdy chcesz dokończyć budowę po zakupie działki z wydanym pozwoleniem na budowę?

Jeśli kupiłeś działkę, na której trwa już budowa domu na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, to możesz przenieść je na siebie. Musisz złożyć wniosek o przeniesienie pozwolenia na budowę.

Jak zmienić projekt budowlany?

Jeśli chcesz wybudować coś innego niż masz w projekcie to zobacz, czy jest to istotne odstępstwo od projektu budowlanego. Jeśli jest, to musisz uzyskać zmianę pozwolenia na budowę.

Istotne odstąpienie ma miejsce, gdy dokonasz zmian w zakresie:

• projektu zagospodarowania działki lub terenu; z wyjątkiem urzazdeń budowlanych oraz obiektów małej architektury;
• charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji obiektu budowlanego. Przy czym zmiany przekraczają 2% wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego określonych w projekcie budowlanym oraz nie mogą spowodować zwiększenia obszaru oddziaływania;
• zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z obiektu budowlanego przez osoby niepełnosprawne, w tym osoby starsze;
• zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części;
• ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o ustaleniu warunków zabudowy albo decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego;
• wymagającym uzyskania lub zmiany opinii, uzgodnień i pozwoleń, które są wymagane do dokonania zgłoszenia budowy lub przebudowy z projektem budowlanym.

Projektant ocenia czy odstępstwo jest istotne czy nie. Jeśli uzna, że jest nieistotne to zamieszcza w projekcie budowlanym odpowiednie informacje. Będzie to rysunek i opis dotyczący tego odstąpienia. W takim przypadku nie musisz uzyskać zmiany pozwolenia na budowę.

Gdzie znajdziesz informacje o złożonych wnioskach oraz wydanych decyzjach o pozwoleniu na budowę?

Na stronach internetowych Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego znajdziesz Rejestr Wniosków, Decyzji i Zgłoszeń w sprawach budowlanych. Rejestr zawiera dane (wprowadzone po 1 stycznia 2016 r.) dotyczące m.in. wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę. Rejestr zawiera wyłącznie rozstrzygnięcia wydane przez właściwy urząd w pierwszej instancji.

Ponadto urzędy zajmujące się zgłoszeniami budowy z projektem budowlanym zamieszczają w swoim Biuletynie Informacji Publicznej informację o:

• złożeniu zgłoszenia. Informacja zawiera: imię i nazwisko, adres inwestora oraz adres i opis projektowanego obiektu,
• wniesieniu sprzeciwu wobec zgłoszenia – wraz z datą jego wniesienia,
• upływie terminu na wniesienie sprzeciwu – wraz z informacją o braku wniesienia sprzeciwu.

Informacja powinna być zamieszczona w ciągu 3 dni od zdarzenia.